به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی کارشناس دینی به مناسبت ماه مبارک رمضان در تفسیر آیه آخر سوره روم گفت: این آیه درباره صبر و بردباری است، بیش از ۱۰۰ آیه در قرآن درباره صبر داریم.

وی افزود: خداوند در آیات دیگری از قرآن کریم می‌فرماید اگر صبر انسان زیاد شود عزم و اراده او قوی می‌شود، در روایت است که صبر عامل شجاعت، زینت و زیبایی انسان بوده و نیمی از ایمان است. در رأس همه عبادت‌ها صبر است. امام سجاد (ع) از چیزی که به خدا پناه می‌برد ضعف در صبر بود.

این کارشناس دینی با بیان اینکه مرحوم فیض کاشانی در یکی از کتاب‌های خود صبر را به چهار حکم صبر واجب، صبر حرام، صبر مستحب و صبر مکروه تقسیم کرده است، عنوان کرد: در برخی جاها صبر ارزش دارد و واجب است، در برخی جاها مستحب اما در برخی جاها مکروه و زشت است و در برخی جاها نیز حرام است. اگر در مقابله با حرام‌ها صبر کنید و مرتکب آن نشوید صبر واجب است. صبر حرام صبری است که به عنوان مثال در مقابل چشمان انسان به کسی ظلم می‌شود و او بر آن ظلم صبر می‌کند، چرا که صبر بر ظلم ظالم و ستمگر است. صبر مستحب صبر بر سختی‌ها و مشکلات است. صبر مکروه صبر بر آزار قابل رفع است به عنوان مثال زخمی بدن انسان را اذیت می‌کند می‌تواند آن را رفع کند اما نمی‌کند.

حجت الاسلام والمسلمین رفیعی در خصوص اقسام صبر اظهار کرد: یکی دیگر از صبرها صبر در نظامی است، در جنگ‌های صدر اسلام بیشتر جنگ‌ها نابرابر بود، به عنوان مثال در جنگ بدر مسلمانان ۳۱۳ نفر و مشرکان ۱۰۰۰ نفر بودند یا در جنگ احد، احزاب، موته و سایر جنگ‌های صدر اسلام تعداد مشرکان بیشتر از مسلمانان بود و جنگ‌ها نابرابر بودند. قرآن به پیامبر (ص) می‌فرماید به مسلمانان بگو که ۲۰ نفر از مؤمنان صابر بر ۲۰۰ نفر از مشرکان غلبه پیدا می‌کنند.

وی ادامه داد: زمان جنگ ما از ۲۰ کشور دنیا اسیر داشتیم که نشان می‌داد ما با ۲۰ کشور در حال جنگ هستیم، اما رزمندگان ما با صبر و استقامت در راه خداوند عملیات‌های متعددی را طراحی کردند و ما را به پیروزی رساندند، یکی از دعاهایی که در جنگ وارد شده است این است که صبر کنید، امروز هم بیشتر از ۶ ماه است که مردم و جوانان فلسطینی بدون امکانات در مقابل دشمن ایستادگی و مقاومت می‌کنند. یمن امروز ۸ سال پیش که در مقابل عربستان ایستادند چیزی نداشتند اما چون صبر کردند به پیروزی رسیدند.

این کارشناس دینی با بیان اینکه مورد دیگر از موارد صبر که قرآن به اشاره دارد صبر بر اذیت‌ها و آزار دشمنان است، ابراز کرد: خداوند در قرآن می‌فرماید «ای پیامبر انبیا قبل از تو را نیز اذیت و آزار کردند برخی را در میان درخت اره کردند، بنی اسرائیل در یک روز ۷۰ پیامبر را سر بریدند، حضرت یحیی (ع) را سر بریدند، بنابراین بر اذیت و آزار دشمنان صبر کن». حضرت نوح (ع)، حضرت لوط (ع) و سایر پیامبران پس از مدتی صبر در نهایت نجات پیدا کردند.

حجت الاسلام والمسلمین رفیعی ادامه داد: مورد دیگر صبر در این است اگر حرام پیش آید انسان بردباری کرده و وارد حرام نشود، کسی که به دستورات الهی توجه می‌کند وارد حرام‌ها نمی‌شود، وقتی شرایط ازدواج برای کسی پیش نمی‌آید باید خویشتن داری کند. صبر برحرام بسیار مؤثر است. وقتی جوانی در مقابل حرام قرار می‌گیرد و از آن پرهیز می‌کند لطف خاص خداوند شامل حال او می‌شود.

وی با بیان اینکه شاخه دیگر صبر در خصوص روابط است زیرا انسان با خانواده، فامیل و همسایه زندگی می‌کند شاید برخی با او سازگاری نداشته باشند، اظهار کرد: بهترین صبر در این است که هر کس به شما بد کرد اگر بتوانید بدی آنها را با خوبی جبران کنید. درباره این نوع صبر خداوند به پیامبر خود می‌فرماید «آنها که دشمن تو هستند با برخورد خوب تو دوست می‌شوند» کسی می‌تواند در روابط موفق شود که صبور باشد. متأسفانه امروز در اثر عدم صبر روابط اجتماعی در بین ما کاهش پیدا می‌کند.

این کارشناس دینی با بیان اینکه صبر دیگر صبر بر بیماری است که بسیار اهمیت دارد، گفت: بیمار به دکتر دارو برود اما دائم شکایت نکند. اگر خود بیمار و اطرافیان او بر بیماری بیمار صبوری کنند در آخرت پاداش بسیار عظیمی به آنها داده می‌شود. در روایت است که بیماری کفاره و تطهیر و مهمترین عامل پاک کننده گناه است. صبر دیگر در خصوص خانواده است که گاهی بدرفتاری‌های یکدیگر را تحمل کنیم. در تربیتی هم باید صبر کرد در تربیت اولاد و دعوت خانواده به معنویت صبر لازم است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در روایتی رسول اکرم می‌فرمایند انسان صبور سه علامت دارد خسته، کسل و بی‌قراری نمی‌شود. صبور شدن را با خود تمرین کنید تا صبور بشوید. برخی‌ها ذاتی صبور هستند اما برخی‌ها صبور نیستند بنابراین باید تمرین صبر کنند تا در نهایت صبور بشوند.

مقاله اصلی